Od kiedy lekarze rodzinni z powiatu brodnickiego nie będą wyjeżdżać do stwierdzania zgonu? W niektórych przypadkach już jest to możliwe

- Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych, zgon i jego przyczyna powinny być ustalone przez lekarza leczącego chorego w ostatniej chorobie, a jeżeli nie jest to możliwe, stwierdzenie zgonu powinno nastąpić w drodze oględzin dokonywanych przez lekarza lub w razie jego braku przez inną osobę powołaną do tej czynności przez właściwego starostę - informuje nas Sylwia Wądrzyk, dyrektor Biura Komunikacji Ministerstwa Zdrowia.

Lekarze nie wyjeżdżają, zgonów nie ma kto stwierdzić

Zgodnie ze wspomnianą ustawą kartę zgonu powinien wystawić "lekarz ostatniej choroby", ewentualnie - zgodnie z rozporządzeniem do ustawy - lekarz, który widział zmarłego w ciągu ostatnich 30 dni. Terminologia "lekarza ostatniej choroby" nie jest już używana, zatem w praktyce przepisy sprzed 60 lat działają w ten sposób, że w dni robocze do g. 18 zgon stwierdza lekarz rodzinny, po g. 18 i w weekendy może to zrobić lekarz nocnej i świątecznej opieki medycznej. Na stwierdzenie zgonu lekarz ma 12 godzin.

Warto jednak dodać, że na miejsce zdarzenia często jeżdżą karetki bez lekarza, wyłącznie z ratownikami medycznymi, którzy uprawnień do stwierdzania zgonu nie mają. Wtedy przydałby się urzędnik, który mógłby stwierdzać zgon, do którego doszło poza szpitalem. O powołanie pracownika, zwanego koronerem apeluje do samorządowców Rzecznik Praw Obywatelskich.

Koroner wymagany, ale nie ma na niego pieniędzy

Czy Starostwo Powiatowe w Brodnicy zamierza powołać koronera? Starosta brodnicki Piotr Boiński podkreśla, że będąc na tym stanowisku jest zobowiązany do wyznaczenia koronera, ale od lat brakuje przepisów, które to umożliwią.

- Problem w tym – kto ma zapłacić wynagrodzenie takiej osobie - mówi Piotr Boiński, starosta brodnicki. - Według obowiązujących starych przepisów zadania koronera są zadaniami zleconymi z zakresu administracji rządowej. Oznacza to, że środki na ten cel powinny pochodzić z budżetu państwa – wspólnej puli Ministra Zdrowia i Ministra Finansów, a nie z budżetu samorządu.

Prawo sprzed 60 lat trzeba pilnie zmienić

- Sytuacja wymaga pilnej zmiany legislacyjnej, o którą od lat upominają się Związek Powiatów Polski, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz starostowie poszczególnych regionów - dodaje Piotr Boiński.

I właśnie Związkowi Powiatów Polskich brodnickie Starostwo przekazuje informacje o złym stanie prawnym.

- W powiecie brodnickim z problemem orzekania o zgonie radzimy sobie dzięki życzliwej współpracy wszystkich zainteresowanych podmiotów w poszczególnych indywidualnych sytuacjach - dodaje starosta brodnicki.

Zmiany w kwestii orzekania o zgonie pojawiły się wraz z epidemią koronawirusa

Rząd zapewnia, że kwestie regulujące procedury stwierdzania zgonu ma uregulować projekt ustawy o stwierdzaniu, dokumentowaniu i rejestracji zgonów. Na razie jednak wciąż trwają nad nim prace.

Co warto podkreślić, funkcja lekarza orzekającego zgon pojawiła się w naszym kraju wraz z epidemią koronawirusa, ale dotyczy wyłącznie osób, które są podejrzewane o zarażenie. O powołaniu takiego lekarza informuje zapis art. 7g z ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych:

Art. 7g. 1. Wojewoda powołuje lekarzy i lekarzy dentystów do stwierdzania zgonów osób podejrzanych o zakażenie wirusem SARS-CoV-2 albo zakażonych tym wirusem poza szpitalem.
2. Wykonywanie zadania, o którym mowa w ust. 1, następuje na podstawie umowy zawartej z osobą powołaną przez właściwego wojewodę i jest finansowane ze środków budżetu państwa z części, której dysponentem jest wojewoda.
3. Środki, o których mowa w ust. 2, uwzględniają wyposażenie powołanej osoby w środki ochrony indywidualnej stosowane w przypadku wykonywania czynności stwierdzania zgonu osoby zmarłej na chorobę wywołaną wirusem
SARS-CoV-2 (COVID-19), określone w przepisach wydanych na podstawie art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1473 oraz z 2020 r. poz. 284).